Pasta frola: bilancimi i vezeve

Ne artikullin Pasta frolla: klasifikimi dhe tipologjite kami pare perqindjet e miellit, gjalpit dhe sheqerit qe dallon nje lloj frole nga nje tjeter por nuk kame pare si llogaritet sasija e vezeve. Motivi eshte qe vezet nuk vehen ne perqindje por duhet te behet nje llogari e vogel per tja arritur rezultatit perfundimtar. Por si llogariten? Metodat ne thelbe jane dy. Le ti shohim bashke.

Metoda numer 1  

Nga te dy metoda kjo eshte me e thjeshta per te llogaritur vezet edhe me e lehte per te ta mbajtur ne mendje por nuk eshte shume i sakte sepse nuk konsideron te gjitha variacionet e perberasve si per shembull kur perdoret sheqeri pluhur ne vend te sheqerit te bardhe. Ky i fundit thithen me shume likuida sesa ai ne pluhur kshu qe, po perdore kete metode, kshilloj te rrumbullakoset pesha e vezeve per difekt per sheqerin pluhur dhe per ekses per sheqerin e bardhe.
Formula e perdorur eshte e thjeshte: mjafton te shumohet perberesat baze (mielli,gjapli dhe sheqeri) dhe te ndahet rezultati me numrin 10.

mielli + gjalpi + sheqeri = total : 10 =  tot g veze

Le te marim per shembull frolen klasike me 50% gjalp: 500g miell, 250g gjalpe dhe 200g sheqer.

500 + 250 + 200 = 950 : 10 = 95g veze

Duke pasur parasyshe qe nje veze mesatare peshon 52g, e verdha 17g dhe e bardha 35g, mund te konkludojme qe do te sherbejne 6 te verdha veze.

Kur ndryshon perqindja e gjaplit ndryshon dhe llogarimi i peshes te vezes: per cdo 100g gjalpe qe shtohen do te hiqen 40g veze, per 50g gjalpe do hiqen 20g veze, per 10g gjalpe do hiqen 4g veze.
Per shembull frola sablèe me 60% gjalpe.

500g miell + 300g gjalp + 200g sheqer = 800g : 10 = 80g

por kemi 50g gjalpe me shum kshu qe do te heqim 20g veze

80g - 20g = 60g veze

Perkundrasi per cdo 100g gjalpe qe do te hiqe do te shtohen 40g veze. Kshu qe per nj frole me 40% gjalpe si frola per fonde do te kemi:

500 miell + 200 gjalp + 300 sheqer = 800g : 10 = 80g

por kemi 50g gjalpe me pak kshu qe do te shtojmee 20g veze

80g + 20g = 100g veze

Per frolen e montuar duhen mbajtur parasysh edhe dy rregulla te tjera:

• po perdorem vetem te verdhat e vezes, do te shtohet 25% veze ne rezultatin e fundit;
• po perdorem vetem te bardhat e vezes, do te hiqet 15% veze ne rezultatin e fundit.

Per shembull ne recet me 500g miell, 400g gjalp dhe 200g sheqer pluhur, sa veze do perdoren?

500 + 400 + 200 = 1100g : 10 = 110g

50g gjalp me shume se 70% miellit kshu qe hiqen 20g

 110g - 20g = 90g veze

per te perdorur vetem te verdhat

90g x 25 : 100 = 22,5 ≌ 22g

90g +22g = 112 g te verdha veze (n.7)

per te perdorur vete te bardhat

90g x 15 : 100 = 13,5 ≌ 13g

90g - 13g = 103g te bardha veze (n.3)

Metoda numer 2

Kjo eshte metoda me e sakte per te llogaritur sa veze duhen perdorur ne pergatitjen e nje lloj frole sepse konsideron te gjitha variacionet te perberesve.

Rregullat qe duhen konsideruar jane kto:

• kur perdoren te verdhat e vezes ne vend se te vezes se plote duhet ngreher pesha e tyre sepse te verdha kan me pak likuide;
• kur perdoren te bardhat e vezes ne vend se te vezes se plote duhet ulur pesha e tyre sepse te bardhat do sjellin me shume likuide recetes;
• kur ulet perqindja e gjalpin duhet ngreher ajo e vezes;
• kur ngrehet perqindja e gjalpit duhet ulur ajo e vezes;
• kur perdoret sheqeri pluhur nevojiten me pak veze sepse ky thith me pak likuide.

Me kete metode shumohen po mielli, gjalpi dhe sheqeri por koeficienti i ndarjes ndryshon her pas here nga tipi i sheqeri i perdorur, nga tipi i vezes dhe nga perqindje e gjalpit.

Koeficienti per frolen me 50% gjalp

Me sheqer te bardhe:

• tot* : 6 per te verdhat
• tot : 12 per vezet te plota
• tot : 14 per te bardhat

Me sheqer pluhur:

• tot : 10 per te verdhat
• tot : 20 per vezet te plota
• tot : 23 per te bardhat

*tot = mielli+gjalpi+sheqeri

Marrim per shembull nje pasta frolen klasike e pergatitur me te verdhat e vezes dhe me sheqer pluhur ne shembullin n.1 ndersa me sheqer te bardhe ne shembullin n.2.

shembull n.1                         500g miell + 250g gjalp + 200g sheqer pluhur = 950g total

950g : 10 = 95g te verdha

shembull n.2                         500g miell + 250g gjalp + 200g sheqer = 950g total

               950g : 6 = 158,33 ≌ 158g te verdha

Deri ktu eshte e thjesht. Por cfare ndodhe kur shtojme ose heqim sasin e gjalpit?
Do te kemi 12 koeficiente me 12 variante te tjere: 6-6 kur perdorim 40% gjalp dhe 6-6 kur perdorim 60% gjalp.

Koeficienti per frolen me 40% gjalp

Ktu llogarit komplikohen pak sepse duhen konsideruar dy rregulla: gjalpi qe ulet dhe sheqeri i perdorur. Kshu qe do kemi koeficientet qe pam siper plus variantet.

Me sheqer te bardhe:

• tot : 6 + 38 per te verdhat
• tot : 12 + 30 per vezet te plota
• tot : 14 + 38 per te bardhat

Me sheqer pluhur:

• tot : 10 + 20 per te verdhat
• tot : 20 +18 per vezet te plota
• tot : 23 + 18 per te bardhat

Marrim per shembull frolen per funde me veze te plota dhe me sheqer te bardhe ne shembullin n. 1 ndersa me sheqer pluhur ne shembullin n. 2:

shembull n.1                       500g miell  + 200g gjalpe + 300g sheqer = 1000g

1000g : 12 = 83,33 ≌ 83

83 + 30 = 113g veze

shembull n.2                      500g miell + 200g gjalp + 300g sheqer = 1000g

1000g : 20 = 50g

50g + 18 = 68g veze

Koeficienti per frolen me 60% gjalpe

Ketu koeficientet dhe variantet jane te njejtat por ne rast te varianteve nuk shumohen por hiqen sepse eshte ngrejtur sasija e gjalpit.

Me sheqer te bardhe:

• tot : 6 - 38 per te verdhat
• tot : 12 - 30 per vezet te plota
• tot : 14 - 38 per te bardhat

Me sheqer pluhur:

• tot : 10 - 20 per te verdhat
• tot : 20 - 18 per vezet e plota
• tot : 23 - 18 per vezet e bardha

Marrim si shembull nje frola me te bardha veze dhe me sheqer te bardhe ne shembullin n.1 ndersa me sheqer pluhur ne shembullin n.2:

shembull n.1                                   500g miell + 300g gjalp + 200g sheqer = 1000

1000 : 14 = 71,43 ≌ 71g

71 - 38 = 33g te bardhe veze

shembull n. 2                                  500g miell + 300g gjalp + 200g sheqer = 1000

1000 : 23 = 43,48 ≌ 43g

43 - 18 = 25g te bardha veze

KUJDES! Per frolen e montuar koeficientet dhe variantet jan te njejtet por ndryshojne perqindjet e gjalpit ne 60% -70% -80% dhe kshillohet perdorimi i sheqeri pluhur per nje rezultate optimal.